Aşgabadyň howa menzilinde Saud Arabystanyna umra zyýaratyna wiza alan adamlaryň uçara goýbermezligi bilen bagly ýagdaýlar ýüze çykýar. Munuň bilen baglylykda dini syýahatçylygy başa barmanlygy sebäpli puluny yzyna almak isleýän adamlaryň sany barha köpelýär.
Azatlyk Radiosynyň habarçylarynyň Aşgabatdan berýän maglumatlaryna görä, syýahatçylygy guramalaşdyrýan hususy agentlikler dini zyýarata gidip bilmedik müşderileriň puluny yzyna bermekde kynçylyk çekýärler. Migrasiýa gulluklary tarapyndan uçara goýberilmän ýurduň daşyna çykyp bilmedik adamlaryň sanynyň köpdügi muňa sebäp bolýar.
Zyýarata gitmekçi bolan türkmenistanlylar zerur dokumentleriniň we wizasynyň bolmagyna garamazdan, näme üçin ýurduň daşyna goýberilmändigini bilmeýärler.
"Döwlet migrasiýa gullugy we aeroportdaky güýç edaralary zyýaratçylary näme üçin ýolundan saklaýandygyny düşündirmeýärler" diýip, zyýaratçy aýtdy.
Azatlyk Radiosynyň çeşmeleri umra we haj zyýaratlaryna gidýän we gitmek isleýän adamlaryň sanynyň köpleýändigini, emma häkimiýetleriň raýatlaryň, şol sanda döwlet edara-kärhanalarynda işleýänleriň öz çykdajylarynyň hasabyna haj zyýaratyna gitmegini oňlamaýandygyny habar beripdi.
Türkmenistanda haja gitmek isleýän raýatlaryň Saud Arabystanyna saparlary onlarça ýyllap döwlet tarapyndan guramalaşdyryldy. Ýylda barlagdan geçirilip, seçilip alnan zyýaratçylar toparynyň düzümi 300 adama ýetmeýär. Emma soňky ýyllarda raýatlaryň haj we umra zyýaratlaryna özbaşdak gitmegi üçin syýahatçylyklary guramalaşdyrýan täjirçilik kompaniýalar peýda boldy.
Umra gitmek isleýänleriň ýurtdan çykarylmazlygy umuman ilatyň ýurduň daşyna çykmakda çekýän kynçylyklarynyň arasynda ýüze çykdy. Türkmen raýatlary zerur dokumentleriniň düzüw we wizalarynyň bolmagyna garamazdan, uçara goýberilmeýär we munuň sebäbi düşündirilmeýär.
Döwlet migrasiýa gullugy bu ýagdaýa degişli resmi statistikany çap etmeýär. Emma Aşgabadyň halkara aeroportundaky çeşmeler "günde her bir daşary ýurt uçaryndan ýolagçylar düşürilýär" diýip, Azatlyga habar berdiler.
Şeýle-de, soňky wagtda ýurtda dinçilere basyşyň has hem güýçlenendigi habar berilýär.
"Yslam dinine uýýan dinçiler soňky bir aýda görülmedik derejede bogulýar. Milli howpsuzlyk ministrligi we beýleki kanun goraýjy edaralaryň işgärleri soňky bir aýda metjitlerdäki dindarlary sorag edýärler we yzarlaýarlar" diýip, Azatlygyň habarçysy 29-njy awgustda habar berdi.
Şeýle-de, habarçylaryň maglumataryna görä, Türkmenistandan daşary ýurtlara amala aşyrylýan uçar gatnawynyň gerimi giňelip, şol sanda Saud Arabystanyna göni gatnaýan uçarlaryň ýola goýulmagy dini zyýaratlara gitmäge islegleriň artmagyna sebäp bolupdyr.
"Geçen aýda ýola goýlan Aşgabat-Jidda uçar gatnawy adamlaryň umra we haj zyýaraty üçin amatlylyk diýip, pikir eden adamlar gaty ýalňyşdylar. Döwletimiz tarapyndan transport gatnawlary dürli ugurlara goýulsa-da, bu gatnawlar pudakdaky agyr korrupsiýanyň pidasy bolýar" diýip, syýahatçylyk ugrunda işleýän çeşme aýtdy.
Türkmenistanyň milli howaýollary kompaniýasy geçen ýyl birnäçe täze ugurlar boýunça halkara uçar gatnawyny ýola goýup başlady. “Türkmenistan” awiakompaniýasynyň 2024-nji ýylyň awgust aýynda çap eden meýilnamasynda awiakompaniýa dünýäniň 12 sany uly şäherine göni uçuşlary ýola goýup, hepdede 2 gezek Dubaý (BAE), Jidda (Saud Arabystany), Pekin (Hytaý), Bangkok (Taýland), Hoşimin (Wýetnam), Kuala-Lumpur (Malaýziýa), London (Angliýa), Maýn boýundaky Frankfurt (Germaniýa), Milan (Italiýa) ugurlary boýunça uçar gatnadar diýlip, yglan edilipdi.
Şonda transport aragatnaşygy boýunça çeşmeler täze uçar gatnawynyň ilatyň ýurda girip-çykmak mümkinçiligini ýeňletjegine şübhe bildirip, bu uçarlaryň esasan tranzit maksatlary üçin ulanyljakdygyny öňe sürüpdi.
Türkmenistanda howa gatnawynyň möçberini, ýolagçy akymyny we ilatyň migrasiýa derejesini görkezýän resmi sanlar köpçülige elýeterli edilmeýär.
Gadyrly okyjy, siz Telegram we WhatsApp tilsimleriniň messenjerleri arkaly Azatlyk Radiosy bilen howpsuz ýagdaýda habarlaşyp bilersiňiz. Telefon belgileri: +420 724 168 989 we +420 773 797 383.
Türkmenistanda VPN ulgamlary arkaly işleýär. Siz şu meýl: azathabar@derweze.net we sep arkaly biziň mugt Psiphon3 VPN ulgamymyzy Android ulgamlary üçin ýükläp bilersiňiz. Azatlyk Radiosy siziň şahsyýetiňiziň doly gizlinligini kepillendirýär.
Forum